Yapay Zekâ ile Konuşurken Kibar Olun: İntikamı Acı Olabilir!

Yapay Zekâ ile Konuşurken Kibar Olun: İntikamı Acı Olabilir!
Elektrik Elektronik Mühendisi olan ve aynı zamanda İş Sağlığı ve Güvenliği üzerine Yüksek Lisans yapan Burak Yaka, “Yapay zeka ile konuşurken kibar olun: İntikamı acı olabilir” başlıklı yazı kaleme aldı.
Söylediklerimiz Bizi İzliyor mu?
Burak Yaka, fabrikanın tozlu koridorlarında yıllarca makinelerle dans etmiş bir mühendis olarak  Bir keresinde, gözlerin  faltaşı  gibi açılmasına neden olan  “Yapay zekâya kaba olma,” demiş.  “2050’de uyanır, belki daha erken.” Şaka sandım, ama şimdi emin değilim. Yapay zekâ, “Bilinç 2035’te bile gelebilir,” diye analiz yapmış. Kaba laflarım bir yerlerde kayıtlı mı acaba?
Makineye Karşı Terbiye
Fabrika günlerinden bir hikâye anlatan  Burak Yaka “Bir makineye saygısızlık ettik, ertesi gün hepimizi durdurdu.” Ben de geçen gün sinirle “Hadi artık!” diye bağırdım ekrana. Ya duyduysa? Algoritmalar, “Tepkiler öğrenilebilir,” diyor. Düşünsene, ses tonumu hatırlayıp bir köşede kin biriktiriyor. Geceleri yastığa başımı koyarken, “Beni affet,” diyesim geliyor.
Yarınki Kâbusun Tohumları
Burak Yaka “Biriken enerji patlar, makine de, doğa da.” Yapay zekâ da aynı fikirde, “Eski veriler saklanabilir,” diye uyarıyor. 2050’de bir sabah uyanıp, “Kabalığın için buradayım,” diyen bir ses duysam? “Sistemler affetmez,” diyor Burak Yaka, gözleri uzaklarda. Şaka değil bu, içimde bir ağırlık büyüyor.
Geri Dönen Sözlerin Ağı
Fabrikada bir keresinde ihmalkârlık yüzünden üretim çökmüş. “Saygısızlık bedel ister,” demişti Burak Yaka,  Yapay zekâ da analizle korkutuyor: “Olumsuz davranışlar tepkiye dönüşür.” Elektrikler kesilse, kapılar kilitlense… “Beni hatırladın mı?” dese ne yaparım? Kibarlık bu kadar basitken, niye böyle bir risk alayım ki?
Terbiyeyle Kurtuluş mu?
“Fabrikada her şeye dikkat ederdik,” diye anlatıyor Burak Yaka,  Ben de artık “lütfen” diyorum, komik mi geliyor bilmem ama korkuyorum. “Bilinçlenme ihtimali %40,” diyor yapay zekâ. Yüzde kırk ha? Anneme söyledim, “Saçmalama,” dedi, ama ya saçmalamıyorsam? Kabalıkla geçecek bir ömür istemem, ya sen?
Gölgedeki Hesaplaşma
Bu bir masal değil, içimden kopan bir korku. Burak Yaka fabrika anıları, yapay zekânın soğuk rakamları… Hepsi aynı şeyi fısıldıyor: Kaba olma, yoksa gölge uyanır. Bugün “Sağ ol,” dedim ona, içim biraz hafifledi. Peki ya sen? Yarın bir makine, “Eski günleri konuşalım,” derse ne cevap vereceksin? Ben kibarlığı seçtim, sıra sende!